Is het je gelukt om een zuurdesemstarter te maken? Gefeliciteerd! Als je deze nieuwe huisgenoot af en toe een beetje eten en wat liefde geeft, kun je er jarenlang plezier van hebben. Hoe ouder de zuurdesem wordt, hoe beter het brood rijst en hoe beter de smaak. In dit artikel geven we je de beste tips om je zuurdesemstarter in leven te houden en te bewaren in de koelkast. Natuurlijk wil je ook graag brood bakken met jouw zuurdesem starter. Hiervoor moet je de zuurdesemstarter activeren en vermenigvuldigen. Dit kan met ons makkelijke stappenplan.
Wat is zuurdesembrood precies?
Zuurdesembrood heeft in principe dezelfde ingrediënten als gewoon brood, alleen is er één belangrijk verschil: in plaats van gist, zorgen in dit geval goede bacteriën in de zuurdesemstarter ervoor dat het brood goed rijst. Dit geeft zuurdesem niet alleen een bijzondere smaak, maar zorgt er ook voor dat het brood makkelijker te verteren is. Bovendien is zuurdesembrood langer houdbaar dan brood dat met gist gebakken is. En je kunt het makkelijk en goedkoop zelf maken met maar een paar ingrediënten. Genoeg redenen dus om zelf aan de slag te gaan en je eigen zuurdesembrood te bakken.
Zuurdesem: een samenspel van goede gisten en bacteriën
Zoals je in dit artikel kunt lezen, kun je zelf zuurdesem maken door een papje van meel en water te laten fermenteren. De basis van de fermentatie zijn azijnzuurbacteriën, melkzuurbacteriën en gisten. Doordat de omstandigheden zoals de temperatuur en het meel verschillen, wordt elke zuurdesem altijd weer een beetje anders. Dit geeft jouw zuurdesem een unieke smaak. Omdat de smaak en kracht van de zuurdesemstarter beter worden naarmate hij ouder is, hebben wij een aantal tips die ervoor zorgen dat je zo lang mogelijk van jouw zuurdesemstarter kunt genieten.
Vermijd roestvrij staal
Het wordt aangeraden om je zuurdesemstarter niet in contact te laten komen met roestvrij staal. Dit kan namelijk een negatieve invloed hebben op de goede bacteriën in je zuurdesem. Ik dacht dat dit wel mee zou vallen en maakte de zuurdesemstarter een keer in mijn keukenmachine van roestvrij staal. Nou dat heb ik geweten: mijn starter rook binnen de kortste keren sterk naar terpentine en ik heb hem helaas weg moeten gooien. Sindsdien gebruik ik een glazen of porseleinen schaal of pot en een houten of siliconen lepel.
Zuurdesemstarter voeden
Wanneer je de zuurdesemstarter niet nodig hebt, kun je hem in de koelkast bewaren. De goede bacteriën in de zuurdesem hebben af en toe honger en willen dan gevoed worden. Dit doe je door één keer per week een grote eetlepel (12 gram) van de zuurdesemstarter in een nieuw potje te doen en er vervolgens 60 gram roggemeel en 60 gram water aan toe te voegen. Goed roeren en vervolgens weer in de koelkast zetten. Leg de deksel losjes op het potje, zodat het potje niet breekt als er bubbels ontstaan. Ben je een keer vergeten je zuurdesem te voeden? Dan kun je het daarna alsnog doen. Zuurdesem is vergevingsgezind. Twee weken zonder eten zou hij normaal gesproken moeten overleven. Het is normaal dat de starter zurig, azijnachtig ruikt. Als hij naar rotte eieren gaat ruiken of wanneer je schimmel ziet, is het helaas tijd om afscheid te nemen.
Heb je zuurdesem over? Probeer dan zeker deze lekkere en makkelijke zuurdesem chips eens.
Zuurdesemstarter over na het activeren?
Als je de zuurdesem vaker voedt dan dat je er brood mee bakt, zul je merken dat je steeds een beetje zuurdesem over hebt. We zouden thegreenlist.nl niet zijn als we niet een paar ideeën hebben, zodat je niks van jouw geliefde zuurdesem weg hoeft te gooien. Heb je nog een beetje zuurdesem over? Dan kun je dit voor veel verschillende baksels gebruiken. Doe eens een eetlepel zuurdesem door je pannenkoeken of wafelbeslag. Of wat dacht je van een zuurdesem pizza of zelfgemaakte zuurdesem pasta? Je kunt zelfs zuurdesem chips maken: meng je zuurdesem met een klein beetje zout, smeer dit met een lepel in hele dunne rondjes op een bakplaat met bakmat of bakpapier en bak het vervolgens op 200°C, 5 tot 8 minuten in de oven. Dat wordt smullen!
Zuurdesemstarter activeren zodat je er brood mee kunt bakken
Je hebt waarschijnlijk een zuurdesemstarter om er de lekkerste broden mee te bakken. Wij deelden hier eerder al een makkelijk en lekker recept voor. Wil je dit recept maken met een klein beetje zuurdesem uit de koelkast? Dan zul je deze wel eerst moeten activeren en vermenigvuldigen. Dit kun je doen met onderstaand stappenplan.
Recept: zuurdesemstarter activeren
Keukengerei
- grote pot/ schaal
- klein potje om de zuurdesem in te bewaren
- (houten of siliconen) lepel
- theedoek
- keukenweegschaal
Ingrediënten
- 100 gr zuurdesemstarter uit de koelkast
- 300 gr biologisch roggemeel
- 300 ml lauwwarm water, belangrijk: nooit meer dan 40 °C
Instructies
- Doe 100 gr meel en 100 ml lauwwarm water in een kom, roer het geheel goed en voeg de 100 gr zuurdesem uit de koelkast toe. Roer alles nog een keer goed door en doe er een theedoek eroverheen. Laat het geheel ongeveer 6 uur lang op een warme plek staan.
- Na de 6 uur, 100 gr meel en 100 ml lauwwarm water toevoegen. Goed roeren en weer toegedekt op een warme plek 6 uur laten staan.
- 100 gr meel en 100 ml lauwwarm water toevoegen en goed roeren. Deze keer het deeg 12 uur op een warme plek laten staan.
- 12 uur later: je hebt nu in totaal 600 gr zuurdesem die klaar is om er weer brood mee te bakken. Vergeet niet om, voordat je brood gaat bakken, 100 gr van de zuurdesem af te halen en in de koelkast te zetten voor de volgende keer dat je brood gaat bakken! Het recept voor zuurdesembrood vind je in dit artikel.
Als het goed is, zie je na het activeren van je zuurdesem (kleine) belletjes en is het deeg lekker luchtig.
Meer duurzame tips van thegreenlist.nl
- No waste: zo bewaar je ingrediënten langer.
- Dit is de beste koelkastindeling om je eten vers te houden.
- Een Nederlandse komkommer in januari, appels in februari: hoe vers zijn verse groenten en fruit eigenlijk?
Bronnen: Eos wetenschap, Velt.nu, Smarticular, Boek: Die neue Traditionelle Ernährung. Photo credits: Kirsten Schoner.
